Yosl Ber

 

Yosl Ber

 

יאָסל בער

Sidor_Belarsky
Sidor Belarsky		  Seymour_Rechtzeit
Seymour Rechtzeit		  Tova_Ben-Tzvi
Tova Ben-tsvi
Prononciation : standard poylish

Moi je m’appelle Yosl Ber,  Heysn, heys ikh Yosl Ber,  ,הײסן הײס איך יוסל בער
Et je sers dans l’armée.  Un ikh din in militer.  ,און איך דין אין מיליטער
Je porte des bottes, un uniforme,  Shtivl trog ikh, a mundir,  ,שטיװל טראָג איך, אַ מונדיר
Presque* comme un officier.  Lehavdl vi an ofitsir.  .להבֿדיל װי אַן אָפֿיציר
 
Yosl Ber sert dans l’armée !  Yosl Ber dint in militer!  !יאָסל בער דינט אין מיליטער
Yosl, Yosl, Yosl Ber sert dans l’armée !  Yosl, Yosl, Yosl Ber dint in militer!  !יאָסל, יאָסל,יאָסל בער דינט אין מלטער
 
Mademoiselle, je m’appelle Yosl Ber,  Freylin, ikh heys Yosl Ber,  פֿרײלין, ןאיך הײס יאָסל בער
Et je sers dans l’armée.  Un ikh din in militer  ,און איך דין אין מיליטער
Je porte des bottes, un uniforme,  Shtivl trog ikh, a mundir,  ,שטיװל טראָג איך, אַ מונדיר
Presque* comme un officier.  Vi, lehavdl, an ofitsir.  .װי, להבֿדיל, אַן אָפֿיציר
 
J’étais apprenti-cordonnier,  Geven bin ikh a shuster-yung,  ,געװען בין איך אַ שוסטער־יונג
Je léchais des semelles avec la langue.  Gelekt podeshves mit der tsung.  .געלעגט פּאָדשעװעס מיט דער צונג
Aujourd’hui j’ai un fusil, une épée,  Haynt hob ikh a biks, a shverd,  ,הײַנט האָב איך אָ ביקס, אַשװערד
J’envoie au diable** la cordonnerie !  Shusteray hob ikh in dr’erd!  !שוסטערײַהאָב איך אין דר׳ערד
 
Avec le balai, je suis habile,  Mit dem bezem iz mir gring,  ,מיט דעם בעזעם איז מיר גרינג
Je balaye les casernes et je chante.  Kh'ker kazarmes un ikh zing.  .כ׳קער קאַזאַרמעס און איך זינג
La bataille des balais se termine,  S'endikt zikh di bezem-shlakht,  ,ס׳ענדיקט זיך די בעזעם־שלאַכט
Dieu merci, la nuit tombe.  Dank ikh Got, s'falt tsu di nakht.  !דאַנק איך גאָט, ס׳פֿאַלט צו די נאַכט
 
À la vérité, avec le pan-pan  Vos emes iz, fun dem pi-poy  װאָס אמת איז, פֿון דעם פּי־פּױ
Des fusils, je crie aïe !  Fun di biksn, shray ikh oy!  !פֿון די ביקסן, שרײַ איך אױ
La bataille des balais se termine,  Az s'endikt zikh di bezem-shlakht,  ,ס׳ענדיקט זיך די בעזעם־שלאַכט
Dieu merci, la nuit tombe.  Dank ikh Got, s'falt tsu di nakht.  !דאַנק איך גאָט, ס׳פֿאַלט צו די נאַכט
 
Je sors dans la rue  Gey ikh mir in gas aroys  גײ איך מיר אין גאַס אַרױס
Et je trouve une fille.  Un ikh zukh a meydl oys.  .און איך זוך אַ מײדל אױס
Je lui fais une courbette  Gib ikh zikh far ir a noyg***  גיב איך זיך פֿאַר איר אַ נױג
Et un clin d’œil.  Un a vunk ir mit an oyg.  .און אַ װוּנק איר מיט אַן אױג
 
Je sors dans la rue  Gey ikh mir in gas aroys  גײ איך מיר אין גאַס אַרױס
Et je rencontre une shikse****, un peu fruste.  Tref a shiksl ikh, a roy  .טרעף אַ שיקסל איך, אַ רױ
Je lui fais une courbette  Gib ikh zikh far ir a noyg***  גיב איך זיך פֿאַר איר אַ נױג
Et un clin d’œil.  Un a vunk ir mit an oyg.  .און אַ װוּנק איר מיט אַן אױג
 
Elle m’emmène dans sa cuisine,  Firt zi mikh in kikh arayn,  ,פֿירט זי מיך אין קיך אַרײַן
Me donne de la gnôle, me donne du vin,  Git mir bronfn, git mir vayn.  .גיט מיר בראָנפֿן, גיט מיר װײַן
Elle me donne un petit pain, du poisson et du raifort.  Zi git mir bulke, fish un khreyn,  ,זי גיט מיר בולקע, פֿיש און כרײן
Oh, une fille pleine de charme !  Oy, a meydl mole-kheyn!  !אױ, אַ מײדל מלא־חן
 
Elle m’emmène dans sa cuisine,  Firt zi mikh in kikh arayn,  ,פֿירט זי מיך אין קיך אַרײַן
Et me sert du vin  Un iz mekhabed mikh mit vayn  ,איז מכבד מיך מיט װײַן
Avec un petit pain et du poisson,  Mit a bulke un mit fish,  ,מיט אַ בולקע און מיט פֿיש
Et ensuite… ça je ne le dis pas !  Un vos nokh… dos zog ikh nisht!  !און װאָס נאָך… דאָס זאָג איך נישט
 
Et quand je ressors à l’aube,  Un ven kh’gey fartogs aroys,  ,און װען כ׳גײ פֿאַרטאָגס אַרױס
Je me sens deux fois plus grand !  Ver ikh bay zikh topelt groys!  !װער איך בֿײַ זיך טאָפּלט גרױס
Je suis un soldat, pas un esclave,  Ikh bin a zelner, nisht keyn knekht,  ,איך בין אַ זעלנער, נישט קײן קנעכט
Le service militaire n’est pas du tout mauvais.  Di dinst baym militer iz gornisht shlekht.  !די דינסט בײַם מיליטער איז גאָרנישט שׁלעכט

  Paroles : Itsik Manger (avec plusieurs variantes selon l’interprète)
  Musique : Henekh Kon.

  *        lehavdl = "ne pas confondre", est une formule rituelle lorsqu’on associe une notion sacrée et un terme profane ; ici, c’est bien sûr ironique.
  **      in dr’erd = "en terre", au sens propre.
  ***    ou בױג,boyg, même sens.
  ****  shikse = "jeune fille non-juive".